Al in maart 2021 stelde GroenLinks schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders. Wij hadden toen zorgen over hoe zo'n bekende, grote fastfoodketen op zo'n prominente plaats in de binnenstad rijmt met het gezondheidsbeleid van Deventer. In dat beleid wordt gelukkig sterk ingezet op preventie, dus voorkomen dat mensen te veel ongezond eten (of drinken, of roken) of ziek worden. Waar meer aanbod van zulk eten is, groeit de verleiding voor mensen om op dat aanbod in te gaan. En dat op een plek waar binnen een paar stappen al meer dan genoeg gefrituurds te krijgen is.
Uitstraling
Ook de kenmerkende, grote uitstraling van een wereldwijde keten in de charmante binnenstad was een punt van zorg. Het college heeft echter, ook op aanraden van de Planadviesraad, voorwaarden gesteld aan de reclame en uitingen die McDonald's mag vertonen in en om het pand. Ook mag er geen terras voor de zaak komen. Wel leven er zorgen over het zwerfafval, dat we bij reeds bestaande fastfoodzaken vaak zien. McDonald's heeft op dat vlak een toezegging gedaan om zoveel mogelijk afval rondom de locatie zelf op te ruimen.
Gezondheid
GroenLinks wilde, en wilt, niet nog meer fastfood in de gemeente. Uit cijfers blijkt dat in heel Nederland het aantal fastfoodlocaties toeneemt. In de gemeente Deventer was dat tussen 2010 en 2020 zelfs 47%, blijkt uit de cijfers. Ook het aantal locaties nabij scholen is toegenomen. GroenLinks wil niet betuttelen, maar wel de volksgezondheid beschermen. Steeds meer mensen in Nederland zijn te zwaar, een trend die zich ook bij jonge kinderen voordoet. De stelling dat de gemeente niet over de menukaart zou gaan is dan ook onzin - de gemeente kan juist wél sturen op hoe onze stad er uit ziet. Met de nieuwe Omgevingswet, die op 1 januari ingaat, kan de volksgezondheid worden meegenomen in besluiten om vergunningen wel of niet te verlenen.
De moties
Desondanks hield het college vast aan het voorstel om de vergunning te verlenen. Dat is ook de bevoegdheid van het college: de raad kon niet voor of tegen stemmen. Wel zijn er een aantal moties over deze casus ingediend. D66 en de ChristenUnie dienden een motie in om een grens te stellen aan het fastfoodaanbod in Deventer. Die motie kwam echter als mosterd na de maaltijd, omdat die niet specifiek inging op deze vergunningaanvraag. Bovendien heeft GroenLinks eerder zo'n poging gedaan, bij het vaststellen van de Omgevingsvisie in 2019, maar daar was toen geen steun voor. GroenLinks steunde de motie uiteindelijk wel, maar de motie haalde geen meerderheid.
GroenLinks diende, met steun van de SP, een motie in om alle vergunningsaanvragen voor horeca met hoofdzakelijk fastfood, dus ook de McDonald's aan de Keizerstraat 2, de vergunning te toetsen aan het volksgezondheidsbeleid zoals we dat nu kennen. Met deze motie hadden we het college een middel gegeven om vergunningen voor nog meer locaties niet af te geven. De motie haalde het niet. Naast GroenLinks en de SP stemden alle partijen tegen.
De PvdA diende twee moties in over dit onderwerp. De eerste ging over enkel de vergunning verlenen na positief eindadvies van de Planadviesraad. Die motie heeft GroenLinks niet gesteund: daarmee is de vestiging van de McDonald's alsnog heel waarschijnlijk, en geven we veel macht aan de Planadviesraad. De motie werd overigens verworpen. Een andere PvdA-motie die we wél konden steunen was er een om de vergunningsaanvraag te toetsen aan de Omgevingsvisie, om zo de historische binnenstad te beschermen. Deze motie haalde wél een meerderheid.
En hoe nu verder?
Zoals al gezegd was de raad niet in positie gebracht om voor of tegen de vergunningverlening te stemmen. De vergaderingen maakten deel uit van een consulterende sessie, waar de raadsleden alleen hun mening kunnen meegeven aan het college. Door het grote aantal insprekers kon de sessie niet in één avond worden gehouden. Het heeft helaas niet mogen baten: het is vrijwel zeker dat het college de benodigde vergunningen gaat verlenen aan de McDonald's. GroenLinks hoopt dat de gang van zaken een leermoment is geweest voor de lokale politiek, zodat wanneer in de toekomst vooraf kaders worden gesteld over wat wel of niet wenselijk is in onze gemeente, we op tijd de juiste besluiten kunnen nemen om onze gemeente groen, vrij, gezond en eerlijk te houden.