Woningbouw
Deventer staat voor een forse woningbouwopgave. Tot 2035 wil het college er 11.000 woningen bijbouwen. Ook in de dorpen moet er flink worden bijgebouwd. Dat is nodig om de woningnood te bestrijden, maar ook om de dorpen leefbaar en sterk te houden. Daarom stelde het college voor om in Bathmen (ca. 4500 inwoners) er ongeveer 500 woningen bij te bouwen aan de rand van het dorp. In zogenaamde 'dorpsateliers' konden de inwoners van Bathmen meedenken met hoe de nieuwe wijken er uit moeten gaan zien. Dat is een mooie vorm van participatie. Toch bleef bij GroenLinks de vraag of er wel genoeg betaalbare woningen gebouwd zouden worden.
Wooncrisis
Nederland zit in een diepe wooncrisis. Voor veel mensen is een betaalbaar huis onrealistisch. De afgelopen 10 jaar zijn er 100.000 sociale huurwoningen verkocht, geprivatiseerd of gesloopt. Ook is het aantal daklozen verdubbeld. Veel jongeren wonen nog thuis bij hun ouders en statushouders (vluchtelingen met een verblijfsvergunning) wonen noodgedwongen in het asielzoekerscentrum (AZC) omdat er geen sociale huurwoningen zijn. Woningbouwcorporaties hebben door de verhuurderheffing (belasting op sociale huurwoningen, van 2013 tot 1 januari 2023) niet voldoende kunnen bijbouwen. En dat zien we terug in de enorme wachtlijsten en wachttijden. Mensen met een normaal of lager inkomen komen zo extreem moeilijk aan een fijne, betaalbare plek om te wonen.
Sociale huur
Een van de oplossingen voor GroenLinks is daarom om meer sociale huurwoningen te bouwen. Woordvoerder Volkshuisvesting, Jarno van Straaten (20) zegt: "Het percentage sociale huurwoningen moet goed op peil worden gehouden. Daarom wil GroenLinks dat bij bouwprojecten minstens 40% van de woningen een sociale huurwoning is. Zo zorgen we voor goede, betaalbare huizen voor onze verplegers, vuilnisophalers, juffen en meesters." In de Routekaart, vastgesteld in 2021, was voor nieuwbouw in Bathmen een percentage van 25% voorzien. Dat is voor GroenLinks niet hoog genoeg. Maar in het gebiedsperspectief dat onlangs is besproken in de raad, staat een percentage tussen 18% en 22%. Dat is dus nóg veel lager dan die 25%. En dat terwijl het dure koopsegment is verdubbeld van 15% naar 30%.
Amendement
Met een amendement, een wijzigingsvoorstel, wilden GroenLinks, Deventer Belang, DeventerNu, DENK en Deventer Sociaal ervoor zorgen dat ten minste die 25% werd vastgehouden. Op die manier zouden tientallen extra gezinnen en huiszoekers een plekje kunnen krijgen in Bathmen. Wethouder Grijsen (Ruimtelijke Ontwikkeling, Gemeentebelang) ontraadde het plan vervolgens. Zo stelde de wethouder onder meer dat het plan dat voorligt goed aansluit op de vraag naar nieuwe woningen in Bathmen. Maar in Bathmen wordt niet alleen gebouwd voor Bathmenaren zelf, maar ook voor nieuwe aanwas om in het dorp de arbeidsmarkt te verjongen en te versterken. Het college kan niet doen alsof er alleen in de stadswijken voldoende sociale huurwoningen moeten staan. GroenLinks vindt dat ook de dorpen hun steentje bij moeten dragen aan de woningbouwopgave voor sociale huurwoningen.
Participatie
Een ander argument van de tegenstanders was dat met dit amendement de resultaten van het participatietraject in Bathmen teniet zouden worden gedaan. En dat terwijl met dit amendement ongeveer 30 van de 500 te bouwen woningen van bestemming zou wisselen. Bovendien zaten degenen die dringend een huis zoeken - jongeren die nog bij hun ouders wonen, gescheiden mensen die noodgedwongen samenwonen of gezinnen die nu veel te veel geld aan hun huurbaas betalen - niet aan tafel in Bathmen. Het feit dat Deventer gaat bouwen aan flexwoningen - tijdelijke sociale huurwoningen - geeft al aan dat de woningnood hoog is in dit segment.
Stemming en vervolg
Niet alleen de coalitiepartijen Gemeentebelang, PvdA, D66 en CDA stemden tegen het amendement, ook oppositiepartij VVD stemde tegen. De SP en de ChristenUnie steunden het amendement wél. Het amendement was een wijziging op een breder raadsvoorstel van een gebiedsperspectief voor Bathmen. Afgezien van de sociale huur percentages was GroenLinks positief over dit perspectief. Omdat het amendement het niet haalde (14 stemmen voor, 23 tegen), besloot de fractie daarom om verdeeld te stemmen waardoor drie van onze zes raadsleden tegen het uiteindelijke raadsvoorstel hebben gestemd. Hiermee geven we het signaal af dat een volgend plan écht socialer moet. GroenLinks blijft zich de komende jaren onverminderd inzetten tegen de wooncrisis en voor voldoende, betaalbare woningen, voor iedereen.